Tacomepai'de pirinci kabuğundan ayırma işlemi günlük bir faaliyet. İnsanlar değişiyor olsa da, aşağı yukarı 15-20 kişinin sürekli barındığı, dolayısıyla bu kadar mideye günde üçer öğün yemek çıkaran bir yer. Pirinç, Tayland'ın her yerinde olduğu gibi burada da her öğünde tüketiliyor. (Tayland'ın dünyada en çok pirinç ihrac eden ülke olduğunu belirtmek iyi olur.)
Endüstriyel ölçekte üretilen pirinç, tabi ki yine endüstriyel araçlarla işleniyor. Fakat Tacomepai'de yapılan küçük ölçekli pirinç üretimi, yine insan gücüne dayalı bir teknikle kabuklarından ayrılıyor (İng: "de-husking"). Bu arada pirinç ekim-hasat işinin ne kadar yorucu olduğu, bu işi yapmış olan herkes tarafından özellikle vurgulanıyor.
Kurutulmuş kabuklu pirinç, yüksek teknoloji ürünü bir araçla (tahterevalli) kabuklarından temizleniyor. Bu düzeneğin bir ucundaki hazneye doldurulan kabuklu pirinç, düzeneğin diğer ucundan (ayakla bastırarak) havaya kaldırılan ağır tokmağın hızlıca bırakılmasıyla yavaş yavaş kabuklarından ayrılıyor. (Yandaki fotoğraf düzeneği gösteriyor.) Bir kişi tokmağı çalıştırırken, diğer bir kişi pirincin başında oturmalı, ve tokmağın her darbesinden sonra pirinci eliyle yeniden ortaya, tokmağın vuracağı noktaya biriktirmeli. Böylece tokmak haznenin dibine hiçbir zaman çarpmıyor, her seferinde yeniden ortaya toplanan pirinci eziyor ve haznedeki pirinç homojen olarak kabuklarından ayrılıyor. (Tokmak ve hazne de darbeler yüzünden hasar görmüyor.)
İşlemi net bir şekilde görmek için sayfanın en altındaki kısa filme bakabilirsiniz.
Kabukları ayırma işlemi aslında iki aşamalı. Tokmak belli bir süre pirinci ezdikten sonra pirinç hazneden alınıp elekten geçiriliyor ve kısmen kabuklarından temizleniyor. Sonra yeniden hazneye doldurulup, bir kez daha eziliyor. Kabukların tamamen ayrıldığından emin olunca yeniden elekten geçiriliyor ve saklamak için toprak kaplara dolduruluyor. Bu işi yapmayı bilmeyenler için esas vakit alan şey ise eleme süreci. 50-60 cm. çapında eleklerin üzerinde pirinci havaya zıplatarak, sonra da dairesel hareketlerle kabukları eleğin belli bir tarafında toplayarak yapılan eleme işi oldukça ustalık gerektiriyor (hem pirinci ziyan etmemek hem de işi hızlıca bitirmek için).
Çiftliğin aşağı kısmında, pirinç tarlarının gıda ormanıyla birleştiği noktada aynı düzenekten bir tane daha vardı. Fakat bunun farkı, yağmur yağdığı sırada suyun ağırlığını kullanarak tokmağı yukarı kaldırması, tokmak yeterince yukarı kalkınca da suyun aşağıdaki başka bir hazneye boşalmasıyla hafifleyerek hızlıca aşağıya çarpması. Ne kadar etkili çalıştığını bilemiyorum, biz oradayken hiç yağmur yağmadı.
Sağdaki fotoğrafta su haznesi, hazneyi dolduran su yolu, ve haznedeki suyun boşaldığı alt kademedeki oluk görülebiliyor. (Bu işler için de bambu yine emrinize hazır.)
Emre tarafından yazılmıştır:)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder